Son zamanlar sık sık okuduğumuz ve üzerine uzuuun uzuuun sohbet ettiğimiz iki kitaptan bahsetmek istedim. Genelde İnstagram üzerinden #iceneokuyor etiketiyle okuduğumuz kitapları hızlı şekilde paylaşabilsem de bazıları hakkında daha uzun yazmak istiyorum. Çocuk kitapları genelde belli bir ders vermek üzerine kurulu olsa da ben daha çok "düşündüren" tarzda olanları seviyorum.
Bu kitabı bir deney parçası gibi gören minnak, hoşuna giden soruları bakkal amcadan,servis şoförüne,dededen, kuzene bazen komşularımıza bile soruyor. Bende ondan esinlendim ve Berkay'ın verdiği ilk cevapları videoya aldım, her sene aynı soruları tekrar soracağım bakalım hayatında neler, ne yönde değişmiş bu basit soruların cevaplarıyla az çok anlayabilirim diye düşündüm.Gerçi aynı sorulara verdiği cevaplar şuan bile değişebiliyor çünkü yeni şeyler öğreniyor, başkalarının konu hakkında ki fikirlerini beğeniyor ve kendi düşüncelerini bu şekilde geliştirebiliyor. Mesela kitaptan bir soru "Başkalarının şanslı olduğunu düşünmenin sebebi kıskançlık olabilir mi?" Bu soruya yetişkinler ve çocukların verdiği cevaplardan araştırma konusu çıkar o derece enteresan.
“Her sorunun tek bir yanıtı yoktur! Gerçek tektir fakat doğrular ise kişinin inancına, ahlakına, yetiştiği topluma göre değişiklik gösterebilir. Yani tek doğru cevabı aramaya uğraşma bunun yerine daha çok soru sor, keşfet ve ömür boyu düşün. Yanıtlar içine sinene kadar sormaya devam et.
Sen benim inandığıma inanmak zorunda değilsin! Herkes ile aynı düşünmek zorunda değilsin ama farklılıklara saygı duymalısın. Ve kimse ile inandıkları yüzünden dalga geçilemez!" Ona sürekli bu şekilde bahsediyordum ama kitapta zaten bunları pekiştirir şekilde bolca soru sorarak düşünmeye teşvik ediyor.Cevaplar vermekten kaçınarak öğretici olmaktan çok ,sorular sordurmaya yönelik.
Ölüm hakkında da sorular var mesela ve inançlar hakkında. Bunlar çoğu kişi/aile için sorgulamaya bile açılamayacak, zinhar yasak konular. Ama işte kendiniz bile cevabını veremediğiniz soruları ve anneniz öyle yaptı diye yapmaya devam ettiğiniz şeyleri çocuklar merak ediyor. Çocuk kestirip atılan "çünkü öyle" gibi bir cevapla tatmin olamazsa, başka arayışlar içine giriyor. Sorsun ne var? Nasıl oldum diye sorsun, neden beni seviyorsun diye sorsun, çocuğun olmasam da beni sever miydin diye sorsun.. Sever miydin hakikaten? Kendinle arkadaş olmak ister miydin? Herkes neden farklıdır diye sorabilsin çocuk, özgürlük ne demektir diye sorsun ve belki ölüm nedir diye.. Bazı inançlarda ölüm son değil başlangıçtır diyebilmek zor mu? Her çocuğun anlayabileceği şekilde cevaplar var. Adil olmak nedir, sanat nedir, mutlu olmak için neye ihtiyacım var, hukuk nedir? Sordukça ufku açılsın.Çocukken çok merak ederdim mor neden mor, kim demiş ilk mor diye? Çilek neden çilek, neden muz değil? Neden okula gitmek zorundayım? Balık neden yüzer? Denizaltı nasıl yüzer? Güzel nedir?
Kazalar her zaman kötü değildir, mesela pekte talihsiz olmayan bir kaza sonucu Penisilin bulunmuş değil mi? Sorularıma bıkmadan yanıt veren, yetemediği zamanlarda önüme ansiklopediyi koyup "al oku öğren" diyen bir babam vardı. Evet canım benim zamanımda google yoktu,ansiklopedi vardı :) O kadar yaşlıyım yani :p Neyse annem hep geçiştirdi, babamda genelde cevap verdi ama daha çok kitap almaya çalıştı. Kütüphane üyelik kartı aldı. Elinden geldiğince destek olmaya çalıştı.
Her şeyi bilmem gerekir mi? Birde bu var tabi. Bu seride ki kitaplar sorulara yanıt vermekten kaçınıyor daha çok sorgulamaya ve yeni bir soruyla başka bir konuda düşünmeye yönlendiriyor. İstemediğiniz bölümleri atlayabilirsiniz tabi ama genel olarak güzel.
Hatta çocukla felsefi muhabbet yapmak büyüklerle tartışmaktan daha kolay. Ön yargıları yok, kalıplaşmış düşünceler yok aksine merak var. Daha çok soran, sorgulayan ve düşünen çocuklar bizlerin geleceği, bu yüzden elimden geldiğince sorularını cevaplıyorum ve destekliyorum ki merakını köreltmeyim.
